Usługa telekardiologiczna polega m.in. na badaniu pracy serca (wykonaniu zapisu EKG) przez samego pacjenta, w warunkach domowych, z wykorzystaniem indywidualnego przenośnego aparatu TeleEKG, które jest jednocześnie urządzeniem nadawczym. Podczas takiego badania nie ma konieczności angażowania na miejscu lekarza lub pielęgniarki, ponieważ wyniki badania przekazywane są na odległość do lekarza konsultanta.
Telekardiologia jest jednym z najstarszych kierunków rozwoju telemedycyny. Początkowo sygnał EKG transmitowany był za pomocą zwykłych linii telefonicznych (przy użyciu prostego modemu).
Systemy telekardiologiczne umożliwiają przeprowadzenie zarówno zdalnej diagnostyki i telekonsultacji, jak i prowadzenie telemonitoringu i zdalnego nadzoru nad pacjentem (zwłaszcza w ramach pomocy doraźnej, a także w przypadku monitorowania parame-trów klinicznych u osób przewlekle chorych). Telekardiologia jest dziedziną nierozerwalnie związaną z teleopieką domową oraz ratunkową. Dzięki wykorzystaniu najnowszych osiągnięć techniki w telekardiologii, znacznie zmniejsza się liczba niepotrzebnych hospitalizacji. Podstawowym celem usługi telekardiologicznej, jest zapewnienie opieki i pomocy każdemu obywatelowi z objawami choroby układu krążenia poprzez nadzór kardiologiczny w ciągu całej doby. Usługa ta jest szczególnie przydatna dla osób, które przeszyły zawał serca, zabiegi kardiologiczne, dla osób z niewydolnością serca, z zaburzeniami rytmu serca, z wszczepionymi stymulatorami a także dla pacjentów z grupy wysokiego ryzyka zawału serca, takich jak: chorzy z nadciśnieniem tętniczym, chorzy na cukrzycę itp.
Można wyróżnić dwa rodzaje usługi telekardiologicznej:
– usługa telekardiologiczna abonamentowa – pacjent jest zarejestrowany w Ośrodku Diagnostyki Kardiologicznej – ODK. W bazie danych ośrodka zgromadzone są informacje o jego chorobie i leczeniu. Pacjent jest wyposażony we własne urządzenie kardiologiczne TeleEKG z wpisanym programowo numerem identyfikacyjnym abonenta, który jest numerem unikalny związany np. z numerem PESEL lub z numerem NIP. Abonent systemu może wykonać badanie w dowolnym momencie i z dowolnego miejsca w zależności od rodzaju posiadanego aparatu telekardiologicznego TeleEKG. W czasie badania pacjent podłącza elektrody aparatu w odpowiednie miejsca do ciała i przesyła swój zapis EKG do Ośrodka ODK. W momencie przekazania przez pacjenta swojego zapisu EKG, lekarz dyżurny w Ośrodku ODK porównuje bieżący zapis EKG z poprzednimi zapisami przechowywanymi w bazie danych systemu, ocenia stan pacjenta i podejmuje odpowiednią decyzję.
– usługa telekardiologiczna ogólnodostępna – polega na utworzeniu sieci punktów usług telekardiologicznych. Punkty te wyposażone są w specjalny rodzaj telefonu (Kardiotelefon) z urządzeniem telekardiologicznym TeleEKG. W przypadku braku dostępu do sieci telefonicznej, punkt kardiologiczny może być wyposażony w urządzenie TeleEKG z możliwością dołączenia do sieci GSM. Każdy potencjalny pacjent, który nie będzie objęty systemem, kiedy uzna za potrzebne, może bez żadnych ograniczeń skorzystać z punktu usługowego telekardiologicznego i stamtąd przekazać do Ośrodka ODK, swój zapis EKG. Taki kontakt pacjenta nieobjętego systemem, może okazać się m.in. dobrym sposobem pozyskania tego pacjenta do systemu. Ogólnodostępne punkty usług telekardiologicznych powinny powstawać w biurach obsługi klienta operatorów telekomunikacyjnych, na dworcach kolejowych, dworcach autobusowych, portach lotniczych, przejściach granicznych, urzędach pocztowych, bankach, stacjach benzynowych, kościołach itp.
W zależności od potrzeb pacjenta, mogących wynikać z rodzaju choroby oraz zależnie od dostępności do różnych mediów telekomunikacyjnych, które zapewniłyby przesłanie wyników badań, istnieje wiele rodzajów aparatów TeleEKG:
Aparaty analogowe TeleEKG
Przystosowane są do współpracy z analogową publiczną siecią telefoniczną PSTN i umożliwiają nadanie sygnału zapisu EKG poprzez sprzężenie aparatu TeleEKG ze zwykłym telefonu znajdującego się w dowolnym miejscu. Sygnał elektryczny zapisu EKG pozyskiwany z ciała pacjenta, najpierw przetwarzany jest na postać akustyczną, następnie przekazuje się go poprzez sprzężenie głośnika aparatu TeleEKG z mikrofonem aparatu telefonicznego. Transmisja sygnału EKG odbywa się w czasie rzeczywistym to znaczy w czasie prowadzenia badania. Jednocześnie może być prowadzona wtedy rozmowa telefoniczna pacjenta z lekarzem.
Aparat TeleEKG typu PS1 – jest to aparat jednokanałowy (dwu elektrodowy – elektroda aktywna i elektroda odniesienia), która umożliwia przekazanie zapisu EKG z jednego odprowadzenia. Jeśli lekarz w czasie rozmowy telefonicznej poleci pacjentowi zmienić położenie elektrody aktywnej, wówczas można uzyskać kolejne zapisy krzywej EKG z kilku odprowadzeń. Daje to możliwość pełniejszej oceny stanu pacjenta, mimo, że poszczególne zapisy krzywej EKG nie są zapisem synchronicznym.
Przekładanie przez pacjenta elektrody do kolejnego odprowadzenia wprowadza zakłócenia w transmisji sygnału i znacznie przedłuża rzeczywisty czas trwania badania. Temu zjawisku zapobiega aparat wieloelektrodowy, który umożliwia przekazanie zapisu EKG z kilku miejsc bez konieczności ręcznego przełączania elektrody.
Aparat TeleEKG typu PS2, PS3 i PS4 – umożliwia przesłanie zapisu EKG odpowiednio z dwóch, trzech i czterech odprowadzeń. Przesyłanie zapisu EKG dokonywane jest w sposób automatyczny kolejno z poszczególnych odprowadzeń ze wskazaniem, jakiego rodzaju jest to zapis. Zatem w wyniku uzyskuje się zapis dający możliwość pełniejszej oceny stanu pacjenta, mimo, że poszczególne krzywe EKG nie są zapisem synchronicznym. Aparat zakończony jest gniazdem wielowtykowym i w wyposażeniu posiada kabel o odpowiedniej ilości elektrod w zależności od typu aparatu.
Aparat TeleEKG typu PS2
Źródło: http://www.rutel.org.pl/
Aparat TeleEKG typu Kardiotelefon, stanowi wyposażenie domowe indywidualnego pacjenta lub wyposażenie ogólnodostępnego punktu usługi telekardiologicznej. Jest to zwykły aparat telefoniczny wyposażony w odpowiednie urządzenie nadawcze TeleEKG typu PS 1, – PS 4. Aparat umożliwia w sposób prosty automatyczne połączenie z Ośrodkiem ODK, wykonanie badania pracy serca, przekazanie nr identyfikacyjnego pacjenta oraz. Przekazanie zapisu EKG bezpośrednio przez linie telefoniczną.
Kardiotelefon – przekaz zapisu EKG bezpośrednio z telefonu
Źródło: http://www.rutel.org.pl/
Aparaty cyfrowe TeleEKG
Oprócz analogowych aparatów wyróżnia się również aparaty cyfrowe TeleEKG typu EHO. Aparaty te przetwarzają analogowy sygnał elektryczny zapisu EKG pozyskiwany z ciała pacjenta na sygnał w postaci cyfrowej. Rejestrują i zapamiętują, w pamięci buforowej, wyniki badań w postaci elektrokardiogramów. Wyniki badania, w postaci cyfrowej, mogą być przesyłane poprzez Internet lub ruchomą sieć cyfrową GSM poprzez telefon komórkowy. Aparat cyfrowy umożliwia również przekazanie sygnału EKG w postaci analogowej (akustycznej) za pomocą mikrofonu dowolnego telefonu analogowego. Przekaz wyników badań może być dokonany w czasie rzeczywistym lub w czasie dowolnym. Badanie w czasie rzeczywistym daje możliwość dokonania pomiaru EKG w warunkach zbliżonych do bezpośredniej wizyty u lekarza. Pacjent musi posiadać komputer wraz z prostym w obsłudze oprogramowaniem Cardio oraz dostęp do Internetu z oprogramowaniem, które umożliwia transmisje obrazu i prowadzenie rozmowy. Wówczas pacjent może nawiązać połączenie bezpośrednio z lekarzem Ośrodka. Badanie w czasie dowolnym polega jedynie na rejestracji wyników badań na własnym komputerze a następnie przekazaniu ich w późniejszym czasie do lekarza poprzez Internet.
Całkowity czas zapisu pracy serca wynosi 17 min (może być rozszerzony do kilkudzie-sięciu minut i więcej). Czas rejestracji może być programowo podzielony przez lekarza na kilka lub kilkanaście odcinków badania w dowolnym określonym czasie np. co godzinę lub według zadanego programu – harmonogramu badań wprowadzonego przez lekarza. Aparat TeleEKG typu EHO6 – umożliwia uzyskanie zapisu EKG dla 6 odprowadzeń kończynowych lub zapisu dla 2 odprowadzeń przedsercowych. Posiada możliwość transmisji w czasie rzeczywistym poprzez GSM, Wi-Fi lub Bluetooth. Czas możliwego zapisu EKG wynosi 8m 30s. Posiada funkcje głosowego połączenia z lekarzem z Ośrodka Diagnostyki Kardiologicznej (w technologii GSM).
Badanie i transmisja zapisu EKG z aparatu cyfrowego EHO6 poprzez sieć GSM
Źródło: http://www.rutel.org.pl/
Aparat TeleEKG typu EHO8 – umożliwia uzyskanie zapisu EKG dla 6 odprowadzeń kończynowych oraz zarejestrowanie 2 odprowadzeń przed sercowych. Posiada podobne parametry jak typ aparatu EHO6, jednak z powodu zwiększonej liczby odprowadzeń, czas możliwego zapisu EKG jest stosunkowo skrócony i wynosi 4m 15s.
Aparat TeleEKG typu PP-05 – to przenośny, dwunastokanałowy aparat cyfrowy, umożliwiający dokładne badania pacjenta. Zapewnia rejestrację i zapis do 2 minut czasu, wyników badań z dwunastu standardowych odprowadzeń. Posiada złącze RS-232 umożliwiające podłączenie go z komputerem lub telefonem komórkowym, dzięki czemu transmisja może odbywać się w czasie rzeczywistym poprzez sieć GSM lub Internet. Przeznaczony jest dla zastosowań w gabinetach lekarskich, w zakładach pracy z obsługą pielęgniarską, dla pielęgniarek środowiskowych oraz karetek pogotowia.
12-kanałowy aparat TeleEKG typu PP-05
Źródło: http://www.pro-plus.pl/
Ośrodek Diagnostyki Kardiologicznej
Dyżurny lekarz-kardiolog przebywając w Ośrodku Diagnostyki Kardiologicznej, realizuje całodobowy nadzór. ODK, wyposażony jest w odpowiedni sprzęt, dzięki któremu możliwe jest zdalnego diagnozowanie pacjenta. Ośrodek zapewnia nieustanny dyżur lekarza specjalisty, którego zadaniem jest przyjęcie zgłoszenia pacjentów przekazujących zapis swojego EKG oraz zdiagnozowanie stanu pacjenta i udzielenie mu odpowiedniej pomocy. Stanowisko telekardiologiczne zawiera komputer PC z zainstalowanym specjalistycznym oprogramowaniem kardiologicznym CardioScp.
Program CardioScp – moduł serwerowy
Źródło: http://www.pro-plus.pl/
Program komputerowy CardioSCP jest zgodny ze standardem SCP (Standard Communication Protocol) przyjętym przez Komitet Normalizacyjny. Program ten umożliwia przyjmowanie, ocenę, analizę i archiwizację wyników badań EKG, ich wydruk i przesłanie w określone miejsce, a także tworzenie bazy danych pacjentów.
Program przyjmuje zapisy EKG zarówno z dwunastokanałowych, cyfrowych aparatów EKG typ PP-05, jak i jednokanałowych, analogowych aparatów EKG typ PS i cyfrowych aparatów typu EHO. CardioScp przeznaczony jest dla lekarzy wykonujących i opisujących badania EKG. Stanowi on ważną część systemu opieki kardiologicznej chorego, którego można zdiagnozować bezpośrednio w gabinecie lekarskim, albo na odległość, wykorzystując zwykłe łącza telefoniczne lub sieci telefonii cyfrowej GSM.
|